Θεσσαλονίκη : Ανακαλύπτοντας τα μυστικά της πόλης

Θεσσαλονίκη thes-sok

Στοά είναι η Αριστοτέλους, στοά το μοναδικό εμπορικό κέντρο στο κέντρο της πόλης, στοές είναι οι περίφημες αγορές τροφίμων της Θεσσαλονίκης, το Καπάνι και το Μοδιάνο, σε στοά άνοιξε το εστιατόριο «Παπαρούνα» (βλ. Φαγητό) που «ξαναζωντάνεψε» μια ιδιαίτερα υποβαθμισμένη τις τελευταίες δεκαετίες περιοχή της Θεσσαλονίκης, τον Φραγκομαχαλά, στα όρια της Βαλαωρίτου και της Συγγρού.

Oι τρούλοι από το Mπεζεστένι. Στο βάθος το κτίριο του 1925, στο οποίο έχει προστεθεί ένας εντυπωσιακός τρούλος που μοιάζει με ιπτάμενο δίσκο.

Πρόκειται για τη Στοά Μαλακοπής, γύρω από την οποία πλέον «παίζεται» τα τελευταία δύο χρόνια το πιο ενδιαφέρον παιχνίδι στις νύχτες της Θεσσαλονίκης.
Σχεδιάστηκε από τον Βιταλιάνο Ποζέλι στις αρχές του περασμένου αιώνα, κτίστηκε από τον Εντμόντο Αλλατίνη το 1907-08, οπότε και στέγαζε την Τράπεζα Θεσσαλονίκης. Στα υπόγεια των καταστημάτων περιμετρικά της στοάς υπάρχουν δαιδαλώδεις διάδρομοι που οδηγούν στα χρηματοκιβώτια της Τράπεζας, ακόμη κι η μεγάλη σιδερένια πόρτα που ασφάλιζε τα χρηματοκιβώτια.

H Στοά Mαλακοπής λόγω του εστιατορίου που λειτουργεί εκεί το βράδυ γεμίζει από κόσμο.

Μόνον ανάμεσα στις οδούς Ιωνος Δραγούμη και Βενιζέλου έχουν καταγραφεί πάνω από 70 στοές. Οι περισσότερες είναι σχεδόν εγκαταλελειμμένες. Ακόμη κι έτσι όμως κρύβουν μέσα τους ό,τι ψάχνει κανείς, αλλά δυσκολεύεται να βρει στα πολυτελή καταστήματα των κεντρικών οδών, όπως μοδίστρες, φωτοτυπάδικα ή καφενεία με καφέ που κοστίζει λιγότερο από 3 ευρώ!
Σχεδόν πεντακοσίων χρόνων, αλλά ελάχιστα γνωστή ακόμη και στους πολίτες της Θεσσαλονίκης, είναι μία από τις πιο παραδοσιακές εμπορικές στοές, το Μπεζεστένι. Το εντυπωσιακό κτίριο με τις τέσσερις εισόδους που συναντά κανείς ανεβαίνοντας την οδό Βενιζέλου στην αριστερή πλευρά, πριν από την Εγνατία. Κτίστηκε από τον σουλτάνο Βαγιαζήτ (1481-1512) και διατηρεί ακόμη και σήμερα την αρχική του χρήση, στεγάζοντας κυρίως καταστήματα υφασμάτων (Bezesten σημαίνει αγορά υφασμάτων).

H νέα παραλία είναι φαρδύς πεζόδρομος πλάι στη θάλασσα, τον οποίο αγαπούν πολύ οι ποδηλάτες, οι γονείς με τα παιδιά τους, όσοι ασχολούνται με το τζόγκινγκ και οι ψαράδες. Στα επόμενα χρόνια θα ολοκληρωθεί εκεί η δημιουργία και άλλων 8 θεματικών πάρκων.

Τα Χαμάμ

Τα… παλιά τα χρόνια, πολύ πριν τα spa μπουν σε κάθε ξενοδοχείο ανεξαρτήτως κατηγορίας, λειτουργούσαν στη Θεσσαλονίκη πολλά χαμάμ. Μέχρι το 1981 λειτουργούσε το Πασά Χαμάμ ή Λουτρό Φοίνιξ όπως ήταν πιο γνωστό, στη συμβολή των οδών Πηνειού, Α. Κάλβου και Π. Καρατζά, στην περιοχή βόρεια της πλατείας Βαρδαρίου. Εκτοτε παραμένει ερμητικά κλειστό, αν και η αξιοποίησή του θα βοηθούσε σημαντικά στη συνολική αναβάθμιση που τόσο έχει ανάγκη η περιοχή.

Πασά Χαμάμ Θεσσαλονίκη

Μέχρι το 1968 λειτουργούσε και το Μπέη Χαμάμ ή Λουτρά Παράδεισος, στην Εγνατία κοντά στην Αριστοτέλους. Εντυπωσιακό κτίριο με έξι τρούλους, θεωρείται το πρώτο κτίσμα μουσουλμανικής αρχιτεκτονικής που έγινε στη Θεσσαλονίκη (1444). Από το 1972 ανήκει στο υπουργείο Πολιτισμού και τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος.

Μπέη Χαμάμ θεσσαλονικη

Τέλος, ένα από τα πιο γνωστά χαμάμ της πόλης είναι το Γιαχούντι ή Παζάρ Χαμάμ, στα Λουλουδάδικα, στη συμβολή των οδών Βασιλέως Ηρακλείου, Κομνηνών και Φραγκίνη. Κτίστηκε πιθανόν κατά το πρώτο μισό του 16ου αιώνα και έμεινε ανοιχτό μέχρι τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το 1948 στους εξωτερικούς του χώρους εγκαταστάθηκαν ανθοπωλεία και από τότε όλη η περιοχή είναι γνωστή γι’ αυτά.

Παζάρ Χαμάμ

Κατα­κόμβη Τιμίου Προδρόμου

Κατα­κόμβη Τιμίου Προδρόμου θεσσαλονικη

Ενας αύλειος χώρος που θυμίζει «υπόγειο» πάρκο είναι ό,τι φαίνεται απ’ το κιγκλίδωμα του δρόμου από τον ναό του Τιμίου Προδρό­μου, στη συμβολή των οδών Μακένζι Κινγκ, Παύλου Μελά και Ικτίνου. Η κατακόμβη του θρυλείται ότι οδηγεί μέχρι την εκκλησία του Αγ. Δημη­τρίου. Σε απόσταση αναπνοής βρίσκεται ο trendy πεζόδρομος της Ζεύξιδος. «Ε, και;», θα αναρωτηθεί κανείς. Μα αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους η Θεσσαλονίκη αγαπιέται: το παλιό και το νέο βρίσκονται σε μια αρμονική, κάποτε μυστική, συνύπαρξη που σε αιφνιδιάζει και σε γοητεύει.

ΣΤΑ ΠΑΡΚΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΠΑΡΑΛΙΑΣ

παρκα νέας παραλίας θεσσαλονικη

Νεαροί με ποδήλατα ή σκέιτμπορντ, γονείς με παιδικά καροτσάκια, ενήλικες με φόρμες και αθλητικά παπούτσια συναντιούνται καθημερινά κατά μήκος της Νέας Παραλίας. Τα Σαββατοκύριακα στην ιδιότυπη αυτή παρέα προστίθενται και άλλοι, με γραβάτες και ταγέρ, και η οικογενειακή βόλτα αρχίζει.

Το παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλονίκης, τόσο η Παλιά Παραλία -από τον Λευκό Πύργο μέχρι το Λιμάνι- όσο και η Νέα -από το Μέγαρο Μουσικής μέχρι τον Λευκό Πύργο- είναι σε μεγάλο βαθμό και η γοητεία της. Για τους κατοίκους όμως είναι και η μεγάλη της ανάσα αφού επιτρέπει στο βλέμμα να στραφεί προς τα έξω. Η εξωστρέφεια είναι άλλωστε αυτό που τόσο χρειάζεται η πόλη.
Η ανάπλαση της Νέας Παραλίας, όπως καθετί καινούργιο, ήταν βέβαιο ότι θα δημιουργούσε φίλους κι εχθρούς. Το μεγάλο χρονικό διάστημα που κράτησαν τα έργα και όσο η Νέα Παραλία ήταν απροσπέλαστη, οι «κακές γλώσσες» πλήθαιναν και όταν πια μετά από σχεδόν τρία χρόνια τα πέντε πάρκα παραδόθηκαν στο κοινό, οι γκρίνιες περίσσεψαν. «Πολύ τσιμέντο», «πού είναι το πράσινο;», «πώς θα τα συντηρούν τώρα αυτά;» και άλλα παρόμοια ακούγονταν από πολλές μεριές.

παρκα νέας παραλίας θεσσαλονικη

Ωστόσο, όποιο σχέδιο, υλικό, ύφος και να είχε επιλεγεί θα υπήρχε και η «άλλη» άποψη. Σύμφωνα με τους αρχιτέκτονες της ανάπλασης Πρόδρομο Νικηφορίδη και Μπερνάρ Κουόμο, «η μεγαλύτερη επιτυχία της μελέτης υπήρξε ο φωτισμός της». Κάποιοι -κυρίως ηλικιωμένοι και γονείς μικρών παιδιών- δηλώνουν ενθουσιασμένοι που μπορούν να περπατούν άφοβα κι όταν νυχτώνει. Αλλους τους ενοχλεί. «Πολλή φωταγωγία. Σαν να είμαστε σε αεροδρόμιο…», παραπονιούνται.
Η αλήθεια όμως είναι ότι τα «πράσινα δωμάτια στο θαλάσσιο μέτωπο της Θεσσαλονίκης», όπως έχουν ονομαστεί, τα είχαν ανάγκη οι κάτοικοί της. Και διαφορετικά να είχαν σχεδιαστεί, πάλι θα τα απολάμβαναν, καθώς η βόλτα σε αυτά είναι απαραίτητη και αναζωογονητική.

«ΠΡΑΣΙΝΟ» ΣΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΟ ΜΕΤΩΠΟ

Μέγαρο Μουσικής θεσσαλονικη

Η ανάπλαση έγινε σε μήκος 1,5 χιλιομέτρου, από το Μέγαρο Μουσικής έως τον Ιστιοπλοϊκό Ομιλο. Στόχος του Δήμου Θεσσαλονίκης είναι να ξεκινήσει άμεσα η ανάπλαση και στα άλλα 2,5 χιλιόμετρα μέχρι τον Λευκό Πύργο.

Από το Μέγαρο Μουσικής ξεκινάει «Ο κήπος της μουσικής». Εχει σχεδιαστεί για να φιλοξενεί μικρές υπαίθριες μουσικές εκδηλώσεις. Μουσική, βέβαια, μέχρι σήμερα ακούγεται μόνο από τα καφέ-μπαρ στην απέναντι πλευρά του δρόμου, αλλά αναμένουμε… Σε αυτό το σημείο υπάρχει και μια μικρή, αλλά καλοφτιαγμένη παιδική χαρά για παιδιά βρεφικής και προσχολικής ηλικίας και λίγο παρακάτω διαμορφωμένος χώρος για σκέιτμπορντ. Ο «κήπος του νερού» – εκτείνεται από την οδό Κορομηλά έως το ύψος της οδού Π. Συνδίκα.
Μεγάλο μέρος του καλύπτεται από επιφάνεια νερού με νούφαρα και καλαμιές, ενώ όλο το εφέ είναι οι καταρράκτες. Υπάρχουν και δύο κλειστοί χώροι, «πολλαπλών χρήσεων» λέει η μελέτη, αλλά προς το παρόν παραμένουν ανεκμετάλλευτοι, καθώς και δύο γήπεδα τένις. Στη συνέχεια μπαίνετε στον «κήπο της Μνήμης» στο ύψος του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τράπεζας. Μη διστάσετε να χαϊδέψετε τα φυτά και τα βότανα στα παρτέρια: είναι αρωματικά και θα σας φτιάξουν τη διάθεση.

Στο νέο κέλυφος στο αντλιοστάσιο της ΕΥΑΘ έχει κατασκευαστεί κι ένας εξώστης, σαν παρατηρητήριο. Η ανάπλαση συνεχίζεται με δύο γήπεδα μπάσκετ. Ο «κήπος των ρόδων» είναι περίκλειστος και εκτός από τριανταφυλλιές έχει και μία πολύ ωραία παιδική χαρά με ξύλινα παιχνίδια. Κι εκεί υπάρχει ένας κλειστός χώρος, που… κάποια στιγμή θα λειτουργήσει σαν αναψυκτήριο. Τελευταίος είναι ο «κήπος του ήχου». Χτυπήστε το γκονγκ!
Να σημειωθεί ότι στο ύψος του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου που τελειώνει η ανάπλαση, το παλιό πλακόστρωτο είναι σε χείριστη κατάσταση. Γεμάτο σπασμένα πλακάκια και λακκούβες. Η σύγκριση είναι τραγική…

Νέα από τη Θεσσαλονίκη